Omurilik Felcine 'Kök'ten Umut

[Can Sengul 149]

Doç. Dr. Ayhan Attar ve ekibi, erken dönem omurilik travmalılar üzerinde kök hücre tedavisine dayalı klinik araştırma yapmak için bakanlıktan izin aldı.

Doç. Dr. Ayhan Attar ve ekibi, erken dönem omurilik travmalılar üzerinde kök hücre tedavisine dayalı klinik araştırma yapmak için bakanlıktan izin aldı.

Türkiye’deki yüz binlerce omurilik felçliyi yakından ilgilendiren çok sevindirici bir haber. Laboratuvarlarında uzun süredir hayvan deneyleri yürütülen Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroşirurji (Beyin Cerrahisi) Kliniği’nde, erken evredeki omurilik felçlilere yönelik klinik araştırma yakında başlıyor. Her türlü tıbbi, bürokratik ve etik prosedür tamamlandı. Doç. Dr. Ayhan Attar yönetimindeki ekip, Klinik Araştırmalar Yönetmeliği sonrası kendi sahalarında onaylanan insan üzerindeki ilk deneysel çalışmada, kök hücrenin belirlenen hasta grubundaki etkilerini araştırıp bir rapor hazırlayacak.

Ekibin her açıdan sorumluluk içeren ve çetrefilli bir projeye imza attığı ortada. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) ilaç ve tedavi protokollerindeki suiistimaller göz önüne getirildiğinde, yeni ilaç ve tedavi metotlarının geliştirildiği klinik araştırmalardaki hassasiyet derecesinin önemi daha net ortaya çıkıyor. Sağlık Bakanlığı, -her ne kadar bazı maddelerine ilişkin tartışmalar hâlen sürse de- 23 Aralık 2008 Salı günü Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, “Klinik Araştırmalar Hakkında Yönetmelik” ile Türkiye’deki mevzuat boşluğunun doldurulması adına büyük bir adım atmıştı. Son yıllarda dünya genelinde devam eden hastalık yapıcı sebeplerin keşfi ve hastalıkların iyileştirilmesi odaklı çalışmalar, hücre bazında ilerliyor. Moleküler biyoloji, mikro biyoloji ve genetik ön planda şimdilerde. Bütün ümitler, kök hücreye ilişkin laboratuvar projelerinin olumlu sonuçlanmasına bağlı.

DÜNYADA 5 EKİP İZİN ALABİLDİ…

Doç. Dr. Attar, bakanlığın 12 Ekim itibariyle izin verdiği klinik araştırma projesini Aksiyon’a anlattı. Ekibin en temel amacı, kök hücrenin omurilik felçli hasta grubunda zararı olup olmadığını ve fayda sağladığı aşamaları saptamak. Geçen Eylül’de ABD’nin Boston şehrinde gerçekleştirilen Dünya Beyin Cerrahisi Kongresi’nde, şimdiye kadar elde ettikleri verileri yarım saat boyunca katılımcılara aktaran Attar, “hastalara uygulanabilecek en faydalı ve en az riskli yöntem” konusunda fikir birliğine varıldığını söylüyor. Kimi ülkeler kısmen rahat davransa da, şu anda omurilik felçli gönüllülere kök hücre deneyi için çeşitli devletlerden izin koparan sadece 5 araştırma var. Bu bilgi, 1999’dan beri titizlikle hayvan deneyleriyle meşgul Attar ve ekibinin giriştiği projenin ciddiyetini ve sıkı denetlendiğini tescilliyor. Örneğin ABD’de de bir araştırmaya vize çıkmış. Ankara Üniversitesi’ndeki projede 17 yaşını doldurmuş azami 10 hasta yer alacak. Attar 6 ile sınırlandırmayı düşünüyor. “İlk tatbikatı 15 gün içinde deneyeceğiz.” diyor. İzin 3 yılı kapsıyor ama araştırmayı bir yılda bitirmek istiyor doçent.

Araştırmaya dâhil olacak hastalardan kesinlikle ücret talep edilemiyor. Ücret talebi bir yana, özel muayenede görülmesi dahi etik dışı. Tamamen üniversite hastanesinde başlayıp orada nihayete erecek. Hastalar işlem sırası ve sonrasındaki herhangi bir riske karşı da sigortalanıyor. Bu projede AXA Sigorta ile anlaşılmış. Senkron Tıbbi Cihazlar, toplamda yaklaşık 100 bin avro tutan sigortalama masrafının sponsorluğunu üstlenmiş.

Öte yandan hastalarda aranan şartlardan biri de gönüllülük. Her birinin “Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur Formu”nu imzalaması gerekiyor. Klinik Araştırmalar Hakkında Yönetmelik, formun muhteviyatını şöyle izah ediyor: “Araştırmaya iştirak edecek gönüllüye veya gerekli durumlarda yasal temsilcisine, araştırmaya ait her türlü bilgi, uygulama ve riskin insan sağlığı açısından önemi hakkında bilgi verildikten sonra, gönüllünün tamamen serbest iradesi ile araştırmaya iştirak etmeye karar verdiğini gösteren yazılı belgeyi veya gönüllü okur-yazar değilse, araştırmadan bağımsız en az bir tanığın huzurunda ve tanığın imzası alınmak suretiyle gönüllünün sözlü olurunu gösterir.”

STANDART VE ŞARTLAR ÇOK SIKI…

Bilimsel araştırmada insanın denekliği söz konusuysa hassasiyet katsayısı bir hayli yükseliyor. Yine yönetmeliğin, “Araştırmaların uluslararası bilimsel ve etik standartlarda yapılmasını sağlamak amacıyla araştırmanın tasarlanması, yürütülmesi, izlenmesi, bütçelendirilmesi, değerlendirilmesi ve raporlanması, gönüllünün tüm haklarının ve vücut bütünlüğünün korunması, araştırma verilerinin güvenilirliğinin sağlanması, gizliliğinin muhafaza edilmesi gibi konular hakkında düzenlemeleri kapsayan ve araştırmaya iştirak eden taraflarca uyulması gereken kurallar” diye açıkladığı “İyi Klinik Uygulamaları” ve aynı paraleldeki “İyi Üretim Şartları” kriterlerinden taviz de yok. Dolayısıyla hastada denenecek kök hücrenin nerede işleneceği detayı öne çıkıyor. Kök hücreler her hastanın kemik iliğinden alınacak. Her kök hücrenin potansiyeli aynı değil. Doç. Attar, kendilerinin ‘mezankimel’ kök hücreleri tercih ettiklerini belirtiyor. Hoca hücreyi yurt dışına göndermeyi katiyen aklından geçirmiyor. Kendi ifadesiyle “Çünkü bu bir millî proje.” Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsatlı Trabzon’daki ATİ Teknoloji Laboratuvarı, hücrenin işlenmesi için ilk adres. Orası olmazsa, Sabancı Holding bünyesinde İstanbul’da kurulu laboratuvarın kapısı çalınacak.

Kök hücre, her türlü hücreye dönüşebiliyor. Bunun kontrol edilebilmesine; yani istenilen yere ulaştırılıp, tasarlanan hücrelerin çoğaltılmasına uğraşıyor bilim dünyası. Temelde embriyonik ve yetişkin (erişkin) diye ikiye ayrılıyor kök hücreler. Embriyo kökenlilerin araştırmalara dâhil edilmesi dinî ve etik kaygılarla dünyanın hemen hemen her ülkesinde yasak. Ya da kısmen serbest. Embriyonik kök hücre, başkalaşma ve çoğalma kabiliyetinde, erişkine nazaran daha avantajlı ama tümör oluşturma riski taşıması, bu özelliğini gölgede bırakıyor.

Araştırmada gönüllüler, trafik kazasında omuriliği zedelenen ya da yaralanan erken dönem hastalarından seçilecek. Ayrıca tedavinin olumsuz sonuçlanmışlığı şartı aranacak. Attar, bunun hikmetini şöyle açıklıyor: “Belirli süre zarfında hastaların yüzde 2’si kendiliğinden düzelebiliyor.”

Kök hücrenin Faz 1 aşamasında omurilikleri yaralanan hastalarda denenmesi mutlaka sevindirici bir olay. Önceki tecrübeleri önemseyerek, bir can alıcı nüansı hatırlatmak mecburiyetindeyiz. Ne Attar, ne de ekibinden başkası, nihai amaç buysa da, felçlileri biz ayağa kaldıracağız iddiasında değil. Kaldı ki, dünya yüzeyinde, kök hücre tedavisiyle henüz hiçbir felçli yeniden yürüyemedi. Hiçbir ALS hastası da. Kimi umut tüccarı hekim ve kişiler, hasta ve yakınlarını maddi anlamda sömürdü. Belki de, nice tevekkül, şükür ve terapi seanslarıyla yakaladığı hayata tutundukları dalları kırdı. Aksiyon, haber ve analizleriyle, tacirlerin oyunlarını gündeme taşımıştı. Ankara’daki çalışma nihayetinde bir araştırma. Hangi bulgulara erişileceğini bugünden kestirmek zor.

Türk bilim dünyası için yeni bir sayfa…

Doç. Dr. Ayhan Attar, meslektaşlarına şöyle sesleniyor: “Çalışma, Faz 1 Klinik Araştırma Projesi’dir. Hastalardan kesinlikle bir maddi getiri beklentisi yoktur. Sonuçları bilimsel platformlarda paylaşılacaktır. İzin alınma sürecinin iki buçuk yılı bulduğunu düşünürsek, bizler için ne kadar önemli olduğunu bir kez daha anlarız diye tahmin ediyorum. Bu çalışma alanında izin alınmış ilk projedir. Bundan sonra başka kliniklerde yapılacak çalışmaların da önünü açacağını umut ediyorum. Türk bilim dünyasında yeni bir sayfa açmak için ekibimiz elinden gelen her türlü özveriyi, çalışmayı yapmak için huzurlarınızda söz verir.”

Aksiyon

[k@lpsizim_85 100]

Çok güzel bir haber inş en iyi şekildede uygulanılır ve başarılı olunur ama süre cok az bence 3 sene.. Risklerinide biraz daha açıklasaymış ..

bu 15 kişide kimler olacak acaba merak ettim ve omurilikteki zararın ne derecede olacağınıda acıklasaymış sadece kaza geçiren ve yakın zamanda kaza geçiren demiş.

Hadi hayırlısı diyelim..

Ben sahsen çok inanmıyorum , benim inanmam için 15 tane değil 50-60 tane hastayı ve yüzde yüz felçli olan hastayı ayağa kaldırcaklarki anca o zaman evet bu kök hücre işi işe yarar derim.Birde neden risklerinden az şekilde söz ediyorlar, risklerini biraz daha açmalılar ve açıklamalılar...

[Can Sengul 149]

Benim düşüncem kök hücre uygulanan hastalar eski saglıklarına kavuşmasada epey bir gelişme gösterecek. Ve bu gelişmelerden sonra tedavinin dahada gelişmesi adına yeni klinikler yeni ödeneklerle iş dahada çok ilerleyip insanları sağlıklarına kavuşturacaklar.

Orada yeni hastalara uygulanması aslında iyi olmuş onlar daha kısa sürede gelişme gösterebilir. Bugun yarın televizyonda da çıkar haber izleriz

Hayırlı uğurlu olsun

[Hakan 0]

herkese merhaba.sitenin yenilenmesini beklediğim için siteye uğramadım.bugün siteye girdiğimde bu haberi okudum.son günlerde bu konuda okuduğum en aklı başında ve en gerçekçi haber.dilerim birilerinin etik ve dini saplantılarına kurban gitmez.bu araştırma ve çalışmalar bizler için olmasa da bundan sonrakiler için bir umut olacaktır.

bu arada Canby a da site için kendi adıma teşekkürlerimi iletmek istiyorum.emeğine ve yüreğine sağlık.

[ysldg 6]

hadi hayırlısı inşallah.

Allah yardımcınız olsun.

[CEMRE 18]

hep umutla yaşıyoruz.tüketmezler inşallah...

[oktaymümin 0]

bende pek ınanmıyorum bu konuya sınır kopukluguda omurılık felclısıne gırıyor ve zararlarından bahsedılmıyor ya bulgur almaya gıderken evdekı bulgurdanda olursak dimi ama gınede hayırlısı dıyelım dımı

[mbozbas 0]

mrb arkadaşlar

tıp çok hızlı ilerliyor.inşallah bu ilerlemede bizlerede fayda sağlıyacağına inanıyorum. gelişmelerde göreceğiz başarı oranlarını.

selamlar

[Sumeye 55]

Çok güzel bir haber müjde gibi geldi bana sabrın mükafatını görecez inşallah denemeler başarılı olur bu sevincide yaşarız inşallah tez zamanda haber için çok tşk Can

[Can Sengul 149]

Hüriyet gazetesi haberi

Türkiye'de ilk kez, Sağlık Bakanlığının izniyle omurilik yaralanmalarında kök hücre uygulaması yapılacak.

Uygulamanın tanıtımı amacıyla Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesinde düzenlenen basın toplantısına, AÜ Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlker Ökten, AÜ Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. İbrahim Işık, AÜ Tıp Fakültesi Nöroşirürji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nihat Egemen ile AÜ Tıp Fakültesi Nöroşirürji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Doç. Dr. Ayhan Attar katıldı.

Dekan Prof. Dr. Ökten, omurilik yaralanmalarında kök hücre uygulamasının iyileşme şansı olmayan hastalar için yeni bir umut olacağını söyledi.

Fakültelerinde, bu alanda uzun yıllardır ciddi araştırmalar yapıldığını anlatan Ökten, Sağlık Bakanlığı Etik Kurulundan alınan izinle Türkiye'de bu alanda ilk kez klinik bir araştırma yapılacağını belirtti.

Prof. Dr. Egemen ise nörolojik bilimler dalında bazı hastalıkların henüz tıbbi ilaç veya cerrahi girişimlerle tedavisinin yapılamadığını, ileri düzeyde omurilik yaralanmasının da bu hastalıklardan biri olduğunu dile getirdi.

Bu alanda yurt içinde ve yurt dışında çeşitli araştırmalar yapıldığını ifade eden Egemen, “Dünyada ve ülkemizde deneysel ve klinik araştırmalar sonucunda ilk kez Sağlık Bakanlığı tarafından, AÜ Tıp Fakültesi Nöroşirürji Kliniği'nde çalışan ekibe, çok ciddi omurilik yaralanmasına uğramış kişilerde, omurilik içine kök hücre yerleştirilmesi araştırmasına izin verilmiştir” diye konuştu.

İLK OPERASYON KASIMDA

Araştırma sorumlusu Doç. Dr. Ayhan Attar ise klinik araştırma hakkında şu bilgileri verdi:

“AÜ Tıp Fakültesi Nöroşirürji Kliniğinde kurulan kök hücre araştırma laboratuvarında, hayvanlarda deneysel kök hücre araştırmalarının bir kısmı tamamlanmış, bir kısmı da hala devam etmektedir. İnsanlarda yapılacak bu araştırma ise ülkemizde yeni araştırma yönetmeliklerine göre izin verilen ilk araştırma olacaktır.

Hastalar, çok ciddi omurilik yaralanmasına uğramış, kendi kendilerine iyileşme şansı en az olan grup içerisinden seçilecektir. Bilindiği gibi bu tür hastalarda uygulanabilen, dünyada kabul edilmiş herhangi bir tedavi yöntemi yoktur. Hastalar, Sağlık Bakanlığının öngördüğü sigorta işlemlerinden geçecektir. Hastaların bu operasyonları üniversitemiz Tıp Fakültesi hastanesinde yapılacaktır. Bu uygulama için başvuracak hastaların muayenelerinin hastanemizde yapılması gerekmektedir. Hastaların operasyonlarından ve takibinden Doç. Dr. Attar ile Hematoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meral Beksaç sorumlu olacaktır.”

Uygulamanın, hastalara maddi bir yük getirmeyeceğini de vurgulayan Attar, tüm masrafların sponsor firmalar tarafından karşılanacağını bildirdi.

Attar, uygulama için ilk planda 10 hastanın kabul edileceğini ve ilk hastanın Kasım ayının ilk haftasında operasyona alınacağını söyledi.

Klinik çalışmanın uygulanacağı hastaların belli kriterlere sahip olması gerektiğinin altını çizen Attar, “Düşme ya da trafik kazası sonrasında oluşan omurilik yaralanmaları bulunan hastaların ilk 3 ayı doldurmadan uygulamadan yararlanması gerekiyor. İlk aşamada 3 ay, daha sonraki dönemlerde ise bu süre 1, 2 ya da 10 yıldır felçli olan hastalar için de denenebilecek. Uygulama için yaş alt sınırının 17 olması gerekiyor” dedi.

Attar, bu çalışmanın amacının, “tamamen bilimsel kriterlere dayalı olarak hasta ve hasta yakınlarını bilgilendirme esasına dayandığını, umut tacirliği olarak adlandırılan kötü uygulamaların Türk bilim hayatına ve kök hücre araştırmalarına verdiği zararları sona erdirmek” olduğunu vurguladı.

Doç. Dr. Attar, bilimsel araştırmaya katılan hastaların tüm verilerinin gizli tutulacağını, sadece bilim insanlarının katıldığı bir toplantıda ele alınacağını sözlerine ekledi.

[Kaptan14 11]

Gelişmeleri heyecan ve umut ile beklemek durumunda da olsak , sevinmek güzel ...

32 Yıldır omurilik felcinin tedavisi için, bir şeylerin yapıldığını görmek ,ben ve benim durumumda olanların büyük sevinci..

İlk kaza geçirdiğimde ve omurilik felci olduğumda, tıbben yapılacak bir şeyin olmadığı , bu rahatsızlığın tedavisinin olmadığı, yüzüme söylendiğinden bu yana tam 32 yıl geçti..

Su gibi akıp giden zaman içersinde, tıp dünyasındaki gelişmeler durmayıp hep devam ediyor, devam da edecektir insanlık adına..Gün be gün çıkan yeni bir gelişme heyecanımıza heyecan katmakta..

Sabreden derviş muradına erermiş , zor olan yaşantımızı sıkıntılarımızı en aza indirebilmenin gayretiyle, yaşama bağlı olarak nefes alıp vermenin şükrü ile yüce yaradan yardımcımız olsun..

Haber ve paylaşım için teşekkürler Can..Emeğine ellerine sağlık..

[Berrin 21]

Allahım şükürler olsun beklediğimize değdi inşallah olumlu sonuçlar alırızda bizde yararlanırız sabrımızın mükafatını alıcaz ben buna yürekten inanıyorum.

[Sumeye 55]

Bakın arkadaşlar en son haber bu

[aytac55 2]

bu gelişmeler çok iyi ama henüz hayvan kobaylardan öteye gecemedi inşallah bundan sonra dahada ilerler

[Sumeye 55]

Budefa insanlar üstünde denenecek hayvanar üstünde deyilki 15 kişinin üstünde denenecek başarılı sonuç alındımı tedaviye geçilecek niçin bu kadar umutsuzsunuz ki herderdi verirken çaresinide vermiş yüce rapim bundan güzel umutmu olur

[burhan 0]

Hakkımızda hayırlısı olsun diyorum.

[ahmet_t12 66]

arkadaşlar ben bu projenin solumlusu olan doçenti yakından tanıyorum ve hastasıyım hocanın

bu haberi gördügümde hemen aradım kendisini bakanlık onayı geregi ilk 3 ayı geçmeyen hastalarda yabılıcak sonra

tabii durumlarına göre 2. 3.5.10 yıllık vakalara geçilicek

inşallah bu ilk yabıcagı hastalarda başarılı olur sonrada sıra bize gelir

hoca ve ekipi kesinlikle alanlarında çok başalılar bundan hiç şüpheniz olmasın

[Can Sengul 149]

arkadaşlar ben bu projenin solumlusu olan doçenti yakından tanıyorum ve hastasıyım hocanın

bu haberi gördügümde hemen aradım kendisini bakanlık onayı geregi ilk 3 ayı geçmeyen hastalarda yabılıcak sonra

tabii durumlarına göre 2. 3.5.10 yıllık vakalara geçilicek

inşallah bu ilk yabıcagı hastalarda başarılı olur sonrada sıra bize gelir

hoca ve ekipi kesinlikle alanlarında çok başalılar bundan hiç şüpheniz olmasın

Bilgiler için tşkler ahmet.

Peki uygula sırası nasıl olacak yani okadar bekleyen var o kanuda bilgin varmı?

[ahmet_t12 66]

valla bana 6 hasta düşünüyorum dedi ilk edapda bakanlık 10 kişiye kadar izni verdi ama 6 kişi yabıcak galıpa hoca

bende şahsen bu onayı bekliyordum 2 senedir benim 5 yıl bitti hoca dedim peki ben yine 2 yıl beklermeyım dedim yok dedi

bu vakalarda başalırı olunur dedi sonra 6 ay yada 1 sene sonrada size gelir sıra dedi ::::::::::::

ama zaten inşaallah bu 6 hasta iyi olursa yaygınlaşır herkes onayı alan merkezlerde olabilir

bence çok büyük yankı yabıcak inşallah türkiye kök hücre konusunda dünya da

dualarımız eksik etmeyelim arkadaşlar

[Can Sengul 149]

valla bana 6 hasta düşünüyorum dedi ilk edapda bakanlık 10 kişiye kadar izni verdi ama 6 kişi yabıcak galıpa hoca

bende şahsen bu onayı bekliyordum 2 senedir benim 5 yıl bitti hoca dedim peki ben yine 2 yıl beklermeyım dedim yok dedi

bu vakalarda başalırı olunur dedi sonra 6 ay yada 1 sene sonrada size gelir sıra dedi ::::::::::::

ama zaten inşaallah bu 6 hasta iyi olursa yaygınlaşır herkes onayı alan merkezlerde olabilir

bence çok büyük yankı yabıcak inşallah türkiye kök hücre konusunda dünya da

dualarımız eksik etmeyelim arkadaşlar

Anladım hayırlısı artık hayırlısıyla hepimize faydası olacak

[ahmet_t12 66]

aslında ben biraz kaderciyim kısmet alın yazısı be abi yazıldıysa sabah bile ayaga kalkkabilicegime inanıyorum bazı seyler sebeb oluyor tabi

hakkımızda her şeyin hayırlısı

[Guest ELWAN]

yürümek nasıldı unuttum insanlar balkondan bakarken bile korkuyorum düşecek gibi ayakta durmak zor gibi geliyor artık

[Berrin 21]

Bizde yeni doğmuş bir bebek gibi yeniden yürümeyi öğreniriz.

[zeynepkrtas 26]

hayırlısıyla herşey güzel olacak inşallah...

[Guest serturk]

bence geç bile kalınmış bi karar bu, sağlık bakanlığının daha önce izin vermesi gerekirdi. umarım en kıza zamanda iyi sonuçlar alırlar ve omurilikfelcine noktayı koyarlar..