Online Rahatlamak Mümkün

[Guest DOĞRU YOL]

İngiltere’de uygulanan sanal psikoterapiyle hastalar, terapiste gitmeden internet üzerinden tedavi olabiliyor. Psikoterapist bir bilgisayar programı oluşturuyor, hastanın verileri programa yükleniyor, psikoterapist aradan çekiliyor ve tedavi başlıyor.

İngiltere’de iki yıldır uygulanan bilgisayar programı, maddi, coğrafi, fiziksel veya başka nedenlerle psikoterapiste gidemeyen insanları uzaktan tedavi ediyor. Yöntem daha çok fobiler, panik bozukluk ve obsesyon gibi anksiyete bozuklukları ile depresyonda uygulanıyor. Sanal psikoterapide en çok ilgi çeken programlardan birinin ‘Fear fighter’ yani “Korkuyla savaş” adlı program olduğunu belirten Prof. Dr. Mehmet Sungur, gerekli çalışmalar tamamlandığında sanal psikoterapinin Türkiye’de de uygulanmasının mümkün olabileceğini söylüyor.

Bize gelemeyen insanlara nasıl yardımcı oluruz?

İnternet üzerinden psikoterapinin İngiltere’de yavaş yavaş yaygınlaştığını belirten Kognitif ve Davranış Terapileri Derneği Başkanı Prof. Mehmet Sungur ilgi gören bu programların, “Bize gelemeyen insanlara uzaktan nasıl yardımcı olabiliriz” mantığıyla yapıldığını söyledi. Prof. Sungur’a göre sanal psikoterapi de klasik psikoterapi yöntemleri gibi adım adım tedavi yaklaşımıyla işleyen bir yöntem:

"Psikoterapist bir program hazırlıyor ve sonra devreden çıkıyor. Hasta verilerini internet üzerinden bu programa gönderiyor. Program, yöntemin hangi hastalara uygulanacağına yönelik bir eleme yapıyor ve ona göre tedavi şeması oluşturuyor. Ondan sonra hastaya bir program açılıyor ve bu program danışmana ne yapması gerektiğini anlatılıyor. Sonra da adım adım tedaviye geçiliyor."

Korku tedavisinde etkili bir yöntem

Yöntemin daha çok anksiyete bozuklukları ve depresyonda kullanıldığının altını çizen Prof. Sungur, fobilerin anksiyete bozuklukları içinde önemli bir yer tuttuğunu ve sanal psikoterapinin fobilerde etkili olarak kullanıldığını anlattı:

"Yöntem korkular başta olmak üzere, obsesyon, panik bozukluk ve obsesif kompülsif gibi anksiyete bozukluklarında sıklıkla kullanılıyor. Korkular kendi içinde özgün fobiler, sosyal fobiler ve agora fobiler olmak üzere üçe ayrılır. Asansör, yılan, yükseklik ve kapalı yer gibi korkular özgün fobi, sosyal ortamlarda bulunma korkusu sosyal fobi, özellikle çıkışın zor olduğu kalabalık yerlerde duyulan korkular ise agora fobi olarak adlandırılır."

Hasta ödevlerini yapmazsa tedavi kesiliyor

Prof. Sungur sanal psikoterapi programlarında en çok ilgiyi de ‘korkuyla başa çıkma ya da korkuyla savaş’ anlamına gelen ‘fear fighter’ adlı programın gördüğünü söylüyor. "Belirttiğimiz türlerde çeşitli korkuları olan insanlara program ilk aşamada belirli ev ödevleri veriyor, kişi bunları yerine getirirse program ikinci aşamaya atlıyor, eğer hasta ev ödevlerini yapmazsa bir sonraki aşamaya geçemiyor. Eğer hasta üzerinde yeterince etkili olamıyorsa ve hasta ev ödevlerini yapamıyorsa o zaman program danışana, ‘bu aşamada senin bir terapiste gitmen lazım’ diyor ve tedaviyi kesiyor."

Türkiye buna henüz hazır değil!

Prof. Dr. Mehmet Sungur, psikolojik sorunları olan hastalara terapiste gitmeden internet aracılığı ile yardım yöntemlerini öğreten bu yaklaşımın ileride Türkiye’de de kullanılabileceğini söylüyor. “Bunun için önce şartların oluşturulması lazım” diyen Prof. Sungur şöyle devam etti:

"Bu yaklaşımın kullanılabilir olması için öncelikle bir pilot çalışma yapılması ve belli başlı bir programın Türkiye’ye getirilmesi gerekiyor. Ayrıca bu konuda iyi bir denetim ve iyi bir etik olması da şart. Türkiye’de şu anda sanal psikoterapinin uygulanabilmesi için çalışmalar devam ediyor. Eğer bu çalışmalar etkili bulunur, gerekli şartlar oluşturulur ve Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere yetkili kurumlar da bu çalışmaları onaylarsa, o zaman Türkiye’de de internet üzerinden psikoterapi yapmak mümkün olur. Ama şu aşamada Türkiye’de böyle bir uygulamaya gidilmesini doğru bulmuyorum çünkü henüz buna hazır değiliz."

Tülay Sağlam / NTV-MSNBC