Hepatit A

[k@lpsizim_85 100]

HEPATİT A

Son derece bulaşıcı bir virüs hastalığıdır. Halk arasında sarılık adıyla bilinir. Hepatit A karaciğeri tutar

ve hastalığa neden olur. Hepatit A virüsünün vücuda girdikten sonraki 2-6 hafta kuluçka süresidir.

Her yıl dünyada 1.4 milyon kişi Hepatit A hastalığına yakalanmaktadır. Hepatit A tifo’dan 10 ile 100

kat, kolera’dan 1000 kat daha sık görülmektedir. Zaman zaman salgınlara yol açarak çok sayıda

insanı etkilemektedir.

HEPATİT A NASIL BULAŞIR?

Hepatit A virüsü oral-fekal yolla, kişiler arası temasla, virüs bulaşmış su veya bu suda yıkanmış

yiyeceklerle bulaşır. Çiğ veya az pişmiş yiyeceklerden de bulaşır. Yaşam standardının yükselmesi ve

hijyen koşullarının iyileşmesine bağlı olarak toplumun kontaminasyonu geçtiğimiz on yıllar içinde

önemli ölçüde azalmıştır. Hepatit A’ya karşı antikorlar 18 yaşın altındakilerin % 5’inden azında, ve 70

yaşın üzerindekilerin % 75’inden fazlasında bulunur.

HEPATİT A BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hepatit A hastalığına yakalanan kişilerde aşağıdaki belirtiler görülür.

• Grip benzeri belirtiler (ateş, titreme, bazen diyare, halsizlik gibi)

• İştahsızlık

• Bulantı

• Sarılık (gözlerin ve derinin sararması)

• İdrarın renginin koyulaşması (demli çay rengi)

• Dışkı renginin açılması

• Karın ağrısı

• Yorgunluk

Bu belirtilerin hepsi aynı anda olabileceği gibi hiçbiri de görülmeden sessiz olarak hastalık ortaya

çıkabilir. Hastanın yaşı arttıkça hastalık daha ağır seyreder. Küçük çocuklarda hiçbir belirti

görülmeyebilir. Hepatit A genellikle 3-6 hafta sürer, ancak bazı olgularda altı aya kadar devam eden

uzun süreli ya da kötüleşerek tekrarlayan yakınmalar olabilir.Hastalık süresince çok uzun süre yatakta

kalınması ve buna bağlı olarak işgücü kaybında artış söz konusudur. Tam düzelme 6 ay kadar

sürebilir. Olguların % 99’dan fazlasında hepatit A 3 ay içinde spontan olarak iyileşir. Olguların %

0.1’inden azında fulminan (ölümcül) hepatit görülür. Sarılık, olguların % 90 kadarında vardır. Yüzde

95’inden fazlasında transaminaz (kanda bakılan karaciğer enzimleri) eğrileri bir zirve yapar ve hızla

normale döner.

HEPATİT A TANISI NASIL KONUR?

Antijen: Hepatit A virüsü, hastalık oluşma döneminde dışkıda gösterilebilir. Kanda genellikle

gösterilemez çünkü aşikar hastalık döneminde virüs çoğalması sona ermiştir. Antikorlar: IgM sınıfı

spesifik antikorlar infeksiyon sonrasında 14 gün daha saptanabilir. IgM sınıfı antikorlar birkaç gün

sonra ortaya çıkar. Hepatitin klinik kanıtları varsa, varlığı hepatit A’yı gösteren IgM sınıfı antikorlar için

bir test yapılır.

HEPATİT A ’DAN NASIL KORUNULUR ?

• Temizliğinden emin olunmayan musluk suyunu içmeyin ve bu sudan oluşan buzu kullanmayın.

Aynı tehlike bu su ile diş fırçalarken de söz konusu olabilir.

• Soyulmamış meyvelerin, salataların, haşlanmamış sebzelerin yıkanmadan yenmemesi ve çiğ

deniz mahsüllerinden (istiridye, midye vs.) sakınılması gerekir.

Haz-09

• Sokaklarda temizlik kurallarına dikkat edilmeden hazırlanmış yiyecek ve içeceklerin

yenilmemesi gerekir. Tüm bu önlemlere rağmen Hepatit A riski altında olabilirsiniz. Hepatit A

‘dan korunmanın en güvenli yolu aşılanmaktır.

KİMLER AŞILANMALIDIR ?

• Çocuk yuvaları, kreşler ve okullarda bulunan çocuklar ve buralarda görevli personel.

• Yüksek endemik yerlere seyahat edenler.

• Sağlık çalışanları, laboratuvar personeli.

• Askeri personel.

• Hapishanede bulunanlar ve görevliler.

• Yakınları Hepatit A hastalığı geçirenler.

• Aşcılar ve gıda sektöründe çalışanlar.

• Homoseksüeller

• İlaç ve uyuşturucu bağımlıları

• Diğer nedenlere bağlı kronik hepatit hastaları (üzerlerine binen hepatit A fulminan seyire yol

açabilir)

HEPATİT A AŞISI NEDİR ?

Hepatit A hastalığından korunmak için aşılanmak en etkili ve güvenilir yoldur. Hepatit A aşısı

kimyasal yöntemlerle etkisiz hale getirilmiş virüsten yapılmıştır Hepatit A aşısı Hepatit A virüsü

parçacıklarından oluşmuştur ve kendisi hastalığa yol açmaz güvenilirdir. Aşı yapıldıktan 15-30 gün

sonra etkili olur. 15-25 yıl boyunca koruyucu etki bırakır.

HEPATİT A AŞISI NASIL UYGULANIR ?

Hepatit A aşısı iki doz halinde yapılır; 15 yaşına kadar 0 ve 6. Aylarda, 15 yaşından büyüklerde 0-6

veya 12. ayda yapılır. 12 aylık bebeklerden üstü yaşlara aşı yapılır.

Hastalıklı bir kişi ile temas olduğunda aşıdan ziyade STANDART İMMUNOGLOBULİN enjeksiyonu

(0.1 ml/kg vücut ağırlığı veya 5.0 ml kasiçine) ile korunulur. Temasdan iki hafta sonraya kadar etkilidir.

Temas yaşayanlarda aşıya gerek yoktur.

Bulaşmayı önlemek için hijyen koşullarını düzeltici önlemlere derhal uyulması önerilir. Hijyen

önerilerine sıkı bir şekilde uyulması ve aktif aşılama en iyi profilaksidir.