İnönü Ünversitesi'nde İnce Bağırsak Dokusu Kullanarak Yeni Yumurta Hücresi Elde Ettiler...

[Sumeye 55]

02-06-2009 İnönü Üniversitesi'nde ince bağırsak dokusu kullanarak yeni yumurta hücresi elde ettiler

MALATYA -AA- İnönü Üniversitesi (İÜ) Turgut Özal Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Önder Çelik, domuzdan tavşana doku nakli yoluyla tavşan yumurtalıklarında yeni yumurta hücresi elde ettiklerini açıkladı.

Çelik, yaptığı açıklamada, domuz ince bağırsağı submukozasını (bağırsak duvarında, damar ve sinirler bakımından zengin doku katmanı) tavşan yumurtalığına naklederek yeni yumurta hücresi elde etme konusunda yaptığı bilimsel çalışmanın, ABD'de saygın bir dergi tarafından kabul gördüğünü ve önümüzdeki günlerde yayınlanacağını bildirdi.

Deneysel aşamada da olsa dünyada bazı merkezlerde büyüme faktörleri ve kök hücre nakilleri yapılarak, laboratuvar ortamlarında ya da hayvanlarda yumurta üretme çalışmaları olduğunu belirten Çelik, kendi çalışmalarının deneysel aşamada olmasına rağmen nakilde başarı sağlandığını ve yumurtalık fonksiyonlarını kaybetmiş hastalarda yeni bir tedavi yaklaşımının önünü açtıklarını kaydetti.

Çalışmayla, domuzun ince bağırsaklarından tavşana doku nakli yaparak türler arası doku naklinin yapılabilirliğini de ispatladıklarını ifade eden Doç. Dr. Çelik, şöyle dedi:

"Çalışmamız, ABD'de saygın bir dergide yayınlanacak. Bu nakille türler arası doku naklinin yapılabilirliğini de gösterdik. Dolayısıyla hayvandan insana da bu tip doku nakillerinin yapılabilecek olması gelecekte bu tip kök hücre kaynaklarından yumurta elde edilmesi bakımından bize ümit vermektedir. Bizim çalışmamız yumurtalığa ince bağırsak submukozası nakliyle ilgili yapılmış dünyada ve literatürdeki ilk çalışmadır. Ümit ediyorum ki Türkiye'den ve dünyadan daha geniş kapsamlı çalışmalar çıkar ve yumurtalık fonksiyonları erken yaşta kaybolmuş birçok hastanın büyük bir sabırsızlıkla beklediği kendi yumurtalarıyla gebe kalma imkanını sağlar."

Çalışmalarının devamında insanın kendi bağırsak dokularından yumurtalık hücresi oluşturabilmeyi ümit ettiğini de dile getiren Çelik, şu bilgileri verdi:

"Bizim daha çok ümit ettiğimiz şey, insanın kendi ince bağırsaklarından yumurtalık dokusuna doku naklederek yumurtalık hücresini oluşturabilmektir. Çünkü insanlara 'domuzdan ya da başka bir hayvandan nakil yapalım' dediğiniz zaman insanlar tarafından belki farklı algılanabilecektir. Ama tabii buradaki amaç türler arası alışverişin mümkün olduğunu kanıtlamaktır."

Yumurtalık kanseri olan kadınların, radyo-kemoterapi tedavisi nedeniyle yumurtalık fonksiyonlarının sona erdiğini anımsatan Çelik, bu kişilerin tedavi öncesi alınan yumurtalık dokularının dondurularak tedaviden sonra tekrar nakledilebilirliğini de test ettiklerini bildirdi.

Yapılan çalışmaların etik kuruldan gerekli onaylar alındıktan sonra insanlar üzerinde gerçekleştirilebileceğine işaret eden Çelik, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yumurtalık nakilleri daha çok genç yaş grubundaki kanser hastalarında kullanılır. Bazen kemo-radyoterapi veya kanser dışında da hastalar yumurtalık nakli ihtiyacı duyabiliyor. Erken menopoza giren hastalarda yumurta sayıları çok düşük olduğu için normal şartlarda gebe kalamıyorlar. Bu hastaların kendilerinin birinci dereceden yakınlarından örneğin kız kardeşinden yumurtalık dokusu alarak nakil yapılabilir. Yumurtalık dokusu naklinin bir ömür fonksiyonel olması gerekmiyor. Hasta gebe kaldıktan sonra doğurganlığını yeniden kaybetse bile biz elde etmek istediğimiz sonuca yani bebeğe ulaşmış oluyoruz."

Yakınlar arası yumurtalık naklinin yurt dışında bazı ülkelerde gerçekleştirildiğini anlatan Çelik, bu merkezlerde ikizden ikize yumurtalık naklinin yapıldığını belirtti.

Çelik, şunları söyledi:

"İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi olarak bu konudaki kendi bilgi ve becerilerimizi artırmak, bu uygulamaları insanlarda yapabilir hale getirmek için Deney Hayvanları Üretim ve Araştırma Merkezimizde düzenli olarak çalışıyoruz. İnsanlarda bu işlemleri yapmak hayvanlar üzerinde yapmaktan daha kolay. İnsan yumurtalıklarının daha büyük olması nedeniyle uygun vakalar olduğu zaman özellikle ikiz kız kardeşte etik kurulu onayı alarak bu tip nakilleri yapmayı planlıyoruz

[Sumeye 55]

Çok güzel buluş ama nezaman faliyete geçer