Töre cinayetleri İngiliz TV'sinde

[Can Sengul 149]

York Düşesi Sarah Ferguson ile yaşanan kriz sıcaklığını korurken...Channel 4’te bugün ekrana gelecek olan belgesel “İşte AB’ye girecek ülkede bazı kadınların dramı” diye tanıtılıyor. “Anlaşmalı evliliğe razı olmayan bir kızın dili kesildi, gözleri oyuldu, cesedi bavula konuldu” diye başlayan film de Sarah’ın yuva çekimleri gibi tartışma yaratacak...

York Düşesi Sarah Ferguson’un Türkiye’de kimsesiz ve engelli çocukların kaldığı yurtları gizli çekim yaparak, “İşte Türkiye’nin bilinmeyen yüzü” başlığıyla haberleştirmesinin ardından şimdi de İngiliz televizyonlarında aynı başlıkla töre cinayetleri yayınlanıyor. Bugün İngiltere’de prime-time olarak nitelendirilen 19.30’da Channel 4 kanalında yayınlanacak olan belgeseli önceden izledik. “Unreported World” ekibinin Türkiye’nin Güneydoğu illerinde başlayıp İstanbul’a kadar uzanan derin araştırmasında töre cinayetlerinin nedenleri çarpıcı bir şekilde olayın tanıkları tarafından gözler önüne seriliyor.

İstanbul’da da işleniyor

“İşte AB girecek ülkede bazı kadınların inanılmaz dramı” şeklinde tanıtılan program yer yer tüyler ürpertici sahne ve olayları içeriyor. “Anlaşmalı evliliğe razı olmayan genç bir kızın dili kesildi, gözleri oyuldu sonra da cesedi bir bavulun içine konuldu” cümlesiyle açılan dramatik sahnelerde olayların yakın tanıkları öldürülen genç kadınların anne ve kardeşleri kamera karşısında heyecanlı bir dille olayları anlatıyor. Yaklaşık 5 milyon kişinin izlemesi beklenen belgesel töre cinayetlerinin yalnız Diyarbakır ve Batman gibi Güneydoğu’da Kürt nüfusun yoğun yaşadığı kentlerde değil İstanbul’da bile çok yaygın olduğunu anlatıyor. Türkiye’ye gelerek bu konuda araştırmalar yapan program muhabiri Ramita Naval’a göre İstanbul’da haftada 1 töre cinayeti işleniyor. İstanbul Belediyesi avukatlarından Vildan Yirmibeşoğlu bu durumu, “Bazı polis ve savcılar töre cinayetleriyle ilgili olarak aynı görüşü paylaştıkları için konuyu derin araştırmıyorlar” diye yorumluyor. Türkiye’nin AB’ye katılımını zora sokmamak için töre cinayetleri istatistiğini açıklamayı reddettiği de vurgulanıyor. AKP’nin töre cinayetinden yargılananlara hafifletici ceza öngören yasayı kaldırmasına rağmen cinayetlerin azalmadığı belirtiliyor. İstanbul’un nostaljik, tarihi ve turistik yerlerini gösteren sahnelerle açılan bir diğer bölümde şu ifadeler kullanılıyor: Türkiye, İbiza ve İspanya’dan sonra İngilizlerin en çok tercih ettiği ülke bu yılki ekonomik krizden sonra birinciliğe bile oynayabilir ama unutmayın ki sadece geçen yıl 200 genç kız ve kadın töre cinayetleri nedeniyle ya aileleri tarafından öldürüldü ya intihara zorlandı ya da aile öldürdü intihar süsü verdi. İşte bu Avrupalı ülke. 2007’de 220 kişi töre kurbanı Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı’nca hazırlanan ’Töre ve Namus Cinayeti Raporu’na göre 2002’de 150 olan töre cinayeti sayısı 2007’de 220’ye yükseldi. Rapora göre sadece İstanbul’da her hafta en az bir kişi töre cinayetine kurban gidiyor.

vatan