Engelli İşçinin Maliyeti Düştü...

[Can Sengul 149]

Engelli işçinin maliyeti düştü

YILLARDAN bu yana istihdamın üzerindeki vergi ve sigorta yüklerinden bahsedilir. İstihdamın artmamasında bu tür yüklerin de etkili olduğu iddia edilir. Bu sebeple de son birkaç yıldır iddia edilen bu maliyetleri düşürmeye dönük yasal değişiklikler yapıldı/yapılıyor.

İstihdam da artış oluyor mu? Bu daha çok tartışılacak gibi görülüyor. İşverenlerin bazı koşullar altında engelli, eski hükümlü ve terör mağduru istihdam etme yükümlülükleri de bulunuyordu. Özel sektör işverenleri için eski hükümlü ve terör mağduru istihdam etme zorunluluğuna son verildi. Ancak engelli çalıştırma zorunluluğu devam ediyor. Bununla birlikte engelli çalıştırma teşvik ediliyor.

Kimler engelli çalıştıracak

5763 sayılı Kanun ile İş Kanununda yapılan değişiklik sonrasında, işverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde %3 engelli işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlü kılınmışlardır. Anlaşılacağı üzere özel sektör işverenlerinin 50’nin üzerinde işçileri var ise %3 engelli işçi çalıştırma zorunlulukları doğacak.

İşyerindeki 50 işçinin hesabında ise, aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanacaktır.

Belirtelim ki; işverenler çalıştırmakla yükümlü oldukları işçileri İŞKUR aracılığı ile sağlamak zorundadırlar.

Engelli işçinin primini Hazine ödeyecek

İşyerlerinde özel sektör işverenlerince çalıştırılan hem kontenjan kapsamındaki (%3 kapsamındaki) hem de korumalı işyerlerinde çalıştırılan engelli sigortalıların, asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı Hazine tarafından karşılanacaktır.

Öte yandan, işverenler zorunluluk kapsamında olmadıkları halde de engelli çalıştırabilirler. Bunlar için bile prim teşviği bulunmaktadır. Şöyle ki; kontenjan fazlası engelli çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde engelli çalıştıran özel sektör işverenlerinin bu şekilde çalıştırdıkları her bir kişi için ise asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin %50’si Hazine tarafından ödenecektir.

Engelli prim teşviğinden yararlanmanın temel şartı?

Çalıştırılan engellilere ait işveren hissesine ait primlerin Hazinece karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde SGK’ya verilmesi gerekmektedir. Ayrıca, sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın ödenmiş olması şarttır.

İşveren kendi payına düşen primi ödemez ise

Hazinece karşılanan tutarın dışındaki, işveren tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde, Hazine tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı, işverenden tahsil edilir. Öte yandan, Hazinece karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz.

Korumalı işyeri nedir?

Korumalı işyeri; normal işgücü piyasasına kazandırılmaları güç olan engelliler için mesleki rehabilitasyon ve istihdam oluşturmak amacıyla, Devlet tarafından ilgili mevzuatta teknik donanımın sağlandığı ve mali yönden desteklendiği, çalışma ortamının özel olarak düzenlendiği işyerini ifade etmektedir.

Bu işyerleri, çalışan sayısının büyükşehir belediye sınırları içinde en çok 30, büyükşehir belediye sınırları dışında en az 15 olduğu ve çalışanlarının %75’ini, 15 yaşından büyük ve İŞKUR’a kayıtlı olup en az %40 oranında zihinsel, ruhsal-duyusal ve davranışsal engelli veya diğer engelli gruplarından ise %60 ve üzeri kişilerden oluşturduğu işyerlerdir.

Bu nitelikteki işyerlerinin il valiliklerinden Korumalı İşyeri Statüsü Belgesi almaları gerekmektedir.

İşte bu işyerlerinde çalıştırılan engellilerin sigorta primi işveren paylarının tamamını Hazine karşılamaktadır. http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/9789469.asp?mnID=9789469

[atillaatav 2]

bunca kanuna ve şartlara rağmen halen engelli istihdamı çok yetersiz bence işverenler olayı sanırım hep beden olarak düşünüyorki biz engelliler işsiz kalıyoruz ne acıdırki