Engellilerde Ağız ve Diş Sağlığı...

[Berrin 21]

Engelli çocuklarda genelde temel sağlık problemlerinin rehabilitasyonu ile uğraşılırken, ağız ve diş sağlığı ihmal edilmektedir.

Engelli çocuklarda genelde temel sağlık problemlerinin rehabilitasyonu ile uğraşılırken, ağız ve diş sağlığı ihmal edilmektedir. Oysa bu süreçte diş problemleri ve dişeti hastalıkları ilerleyerek ve tedavisi güç aşamalara ulaşmaktadır. Erken safhada uygulanacak önleyici tedavileri uygulanması ve ebeveyne ağız ve diş sağlığı konusunda eğitim verilmesi, ilerde oluşabilecek ağız ve diş hastalıkların önlenmesinde en önemli çözüm yoludur.

Engelli çocuklarda diş bakımına ne zaman başlanılır?

Normal çocuklarda olduğu gibi dişler ağızda sürdüğünde her öğünden sonra ıslak bir gazlı bez veya tülbentle anne yada hasta bakıcısı tarafından temizlenmelidir. 2 yaş civarında macunsuz, çocuklara özel küçük ve yumuşak kıllı diş fırçası kullanılarak diş bakımına başlanır. 3-3,5 yaşından sonra ve tükürme fonksiyonu yerine getirdiği zaman florür içeren çocuk diş macunu kullanarak çocuğun ağız ve diş bakımını yapılmalıdır. Mümkünse her öğünden sonra dişler temizlenmelidir, ayrıca diş çürüğü oluşturmayacak gıda ürünleri ile beslenmelidir

Engelli çocuklarda hangi tip fırça kullanılmalıdır?

Engelli çocukların kullanıma yönelik özel diş fırçalar üretilmiştir. Ayrıca kendi fırçalama işlemini yapabilen çocuk için, normal çocuk fırçasının sapına çeşitli modifikasyonlar yaparak diş fırçasının tutmada kolaylık sağlanabilir. Elektrikli diş fırçaları da titreşim yaparak diş temizliği sağlamaları nedeniyle engelli bireylerde kullanım kolaylığı sağlamaktadır.

Dişlerin üzerindeki yemek artıkları ve bakteri plağı uzaklaştırmanın en etkili yöntemi fırça ve macun kullanarak yapılarak mekanik temizleme işlemidir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda ıslak gazlı bez yada pamuk çubuklarla ağızdaki yemek artıkları uzaklaştırılması mümkündür. Ayrıca ağızda bakteri plağını oluşumunu engellemek için gargaralardan faydalanabilinir.

Diş çürüğünü önlemek için neler uygulanabilir?

Florürün ağız ortamında uygun oranda ve sürekli bulunması durumunda diş çürüğü oluşumunu önlediği yapılan çalışmalarla ispatlanmıştır. Engelli bireyler için günlük tablet formları veya diş hekimi tarafından uygulanan florür jel formları tercih edilir. Solüsyon şeklindeki formlar çalkalama ve tükürme yapamayan bireylerde yutma riski nedeniyle kullanılmamaktadır.

Dişlerin çiğneyici yüzeylerindeki derin oluklar gıda artıkların ve bakteri plağın birikimine neden olurlar. Etkin fırçalamanın düzenli yapılmadığı bireylerde bu bölgelerde çürük oluşma riski daha fazladır. Bu bölgelerde diş çürüğü oluşmadan diş hekimi tarafından cilalar (fissür örtücü) ile kapatılması çürük oluşumunu engeller. Daimi azı dişleri sürer sürmez bu önleyici uygulaması önerilmektedir.

Ayrıca engelli bireyin diyeti ve beslenme programı doktor veya diyetisyen tarafından ayarlanması büyük bir önem taşımaktadır. Bilindiği gibi diş çürüğünün ana nedeni şekerli, asitli ve ağza kolayca yapışan ve uzun süre kalan maddelerdir. Bol şekerli ve karbonhidrat içeren gıda maddelerinin öğünler aralarında verilmesinden kaçınmak gerekir. Püre tarzında, yumuşak gıdalarla beslenmek zorunda engelli bireyler daha fazla çürük riski altında. Şurup formundaki ilaçların çoğunun şeker tatlandırıcı madde olarak içerdiğini unutmamak gerekir. Bu ilaçları sürekli kullanmak zorunda bireylerde diş ve dişeti çevresinde plak birikimini artar ve buna bağlı çürükler ve dişeti hastalıkları gözlenir. Bu problemlerin riski ortadan kaldırmak için rutin günlük ve hemen yemeklerden uygulanan ağız ve diş temizlik yöntemlere önem verilmelidir. Buna ilaveten rutin diş hekimi kontrolleri ve önleyici uygulamaları ihmal edilmemelidir. Yemeklerden sonra bir parça peynir yenmesi de diş çürüğünü önlemede yardımcı bir işlem olarak sıralanabilir.

Medikodent.com