İşitme Kaybı ve İşitme Cihazlarında NanoTeknoloji...

[Guest DOĞRU YOL]

Ortamdan gelen ses dalgalarının kulak kepçesi tarafından toplanarak dış kulak yolu boyunca kulak zarına iletilmesi ile başlar.

Kulak zarı, dış kulak ve orta kulağı birbirinden ayırır. Ses

dalgalarının kulak zarında yaptığı titreşimler orta kulakta bulunan ve sırasıyla çekiç, örs ve üzengi olarak isimlendirilen kemikçiklerde

hareket oluşturur. Bu kemikçikler kulak zarı ile iç kulak arasında

irtibat oluştururlar. Yani kulak zarında oluşan titreşimleri iç kulağa iletirler. İç kulakta labirent adı verilen ve işitme ve dengeden sorumlu organ tarafından alınan ses dalgaları işitme siniri boyunca beyne iletilir. Beyin, gelen ses dalgalarını analiz eder ve işitme fonksiyonu gerçekleşmiş olur.

Duyma fonksiyonunu bozacak herhangi bir sebep işitme kaybı şeklinde ortaya çıkar. İşitme kayıpları genel olarak üçe ayrılarak

incelenirler:

1-İletim tipi işitme kaybı

2-Sensörinöral ( alım tipi) işitme kaybı

3-Miks (karışık) işitme kaybı

Dış kulak ve orta kulakla ilgili hastalıklar, genel olarak iletim tipi

işitme kaybı yaparken, iç kulak, işitme siniri ve beyinle ilgili

hastalıklar sensörinöral tip işitme kaybı yaparlar. Eğer işitme

yollarının sadece bir yerinde değil, birden fazla bölgesinde hastalık varsa miks (karışık) tipi işitme kaybı ortaya çıkar.

Duyma kaybı sebebini belirlemede ilk yapılan işlem, kulağın

muayenesidir. Bu muayene sırasında dış kulak veya kulak zarındaki bir hastalık kolayca görülebilir. Kulak zarının görüntüsü özellikle orta kulak iltihaplarında olduğu gibi, orta kulağın durumu hakkında da bilgi verir. Muayenenin normal olduğu durumlarda, işitme kaybı

sebebinin daha çok iç kulakla ilgili olabileceği düşünülür, ancak bunu belirlemek için bazı tetkikler yapılır. Bu tetkiklerin en önemlisi odiometri denilen işitme ölçümleridir. Bu ölçümler bize işitme kaybının tipini, derecesini, hangi frekansların tutulduğunu gösterir.

Buradan elde edilen bilgiler işitme kaybının derecesi hakkında çok

değerli bilgiler verir. Bu bilgilere göre diğer

tetkiklerden hangilerinin yapılacağına karar verilir. Orta kulak

basıncını ölçmek için timpanometri, kulak kemikçiklerindeki

kireçlenmeleri gösterebilmek için stapes refleksi, özellikle iç

kulakla ilgili işitme kaybının sebebini belirlemek için bilgisayarlı

tomografi (CT) veya manyetik resonans (MR) tetkikleri yapılması

gerekebilir.

İşitme kaybı bir hastalık olmayıp başka hastalıkların bir

belirtisidir. Bu nedenle işitme kaybının tedavisinde altta yatan

hastalığın tedavisiyle olmaktadır.

Dış kulak yolundaki kulak kiri ya da yabancı cisimlerin tedavisi

bunların çıkarılmasıdır.

Orta kulak iltihapları genellikle antibiyotik ya da diğer ilaçlarla

tedavi edilir. Kronik orta kulak iltihaplarında tedavi bazen

ameliyattır. Orta kulaktaki üzengi kemikçiğinin kireçlenmesine bağlı gelişen otoskleroz adı verilen hastalıkta üzengi kemiği çıkarılarak yerine protez takılır. İç kulakla ilgili işitme kayıplarında, işitme kaybı genellikle kalıcıdır. Ancak tümörlere bağlı işitme kayıplarında, işitme feda edilerek tümörün çıkarılması gerekir.

İşitmeyi kompanse etmek ya da yeniden sağlamak amacıyla kullanılan işitme cihazları da teknolojiden payını almış ve önce bilgisayar teknolojisi şimdi de nanoteknoloji sayesinde çok

fonksiyonlu, parazitsiz, seslere göre frekans değişimi sağlayabilen

işitme cihazları geliştirilmiştir.

Nonoteknoloji: Nanometre ölçeğindeki malzemelerin tasarımı, üretimi, montajı, karakterizasyonu ve bu malzemelerden elde edilmiş minyatür fonksiyonel sistemlerin uygulamalarını inceleyen ve hızla gelişen disiplinler arası araştırma-geliştirme faaliyetlerinin tümünü temsil etmektedir. Gelecek on yıllarda, insan yaşamını ve ekonomik faaliyetleri kökten değiştirmeye aday nanoteknoloji devriminin yaratacağı teknolojik değişikliklerde etkin rol alabilecek bilimsel, teknolojik ve sanayi birikimini tıbba yansıtabilmek ve kayıp bir duyunun (işitme-görme-yapay uzuv) yerine koyabilmek öncelikli hedefler arasındadır.

Op. Dr. Barbaros Yurdaışık