Hijjen

[Can Sengul 149]

Sağlığımızı korumak ve devamını sağlamak için yapılan temizlik ve bakımlardır.

Hijyen kişide başlar. Herkes kendi temizlik ve bakımından sorumludur. Kişi bakımını kendisi yapamıyorsa; gereksinimleri belirlenip hijyenik bakımı; sağlık ekibi, ailesi ya da refakati tarafından yapılır. Hasta olabildiği kadar bakıma katılmalıdır.

Enfeksiyon hastalıklarından korunmanın en etkili yolu el yıkamadır!

Uygun el yıkama ile hastane

enfeksiyonlarının % 90' ının önlendiği araştırmalar sonucu saptanmıştır.

Bu nedenle ellerimizi sık sık uygun bir şekilde yıkamalıyız.

Uygun el yıkama yöntemi için;

<LI class=MsoNormal>Tırnaklarınızı orta kısalıkta kesilmeli <LI class=MsoNormal>El yıkama işleminden önce yüzük ve saat gibi takıları çıkarılmalı <LI class=MsoNormal>Lavaboya dokunulmamalı <LI class=MsoNormal>İyi bir temizlik sağladığından ılık su kullanılmalı <LI class=MsoNormal>Enfeksiyonun yayılmasını en aza indirdiğinden sıvı sabun tercih edilmeli <LI class=MsoNormal>Eğer kalıp sabun kullanılıyorsa köpüğü iyice durulayın ve kuru kalacağı bir düzenekte tutulmalı <LI class=MsoNormal> Elleri, parmak aralarını, tırnakları iyice ovuşturulmalı
• Yıkama işlemi en az 20 sn. sürdürülmeli

<LI class=MsoNormal>Ellerinizi iyice durulanmalı <LI class=MsoNormal>Enfeksiyonun yayılmasını en aza indireceğinden tek kullanımlık kağıt havlu ile kurulanmalı
• Musluğu kağıt havlu ile kapatılmalı

Eller;

- Yiyeceklere dokunmadan önce ve sonra;

Kişisel bakım uygulamalarından önce ve sonra;

Tuvalete girmeden önce ve sonra; ellerinizi mutlaka sıvı sabun ve su ile yıkanmalı

- Mutfak işleri dışında eller banyo ya da tuvalette yı[/size]kanmalı

AĞIZ BAKIMI

<LI class=MsoNormal>Orta sertlikte tüm yüzeye rahatça erişebilecek bir fırça kullanılmalı <LI class=MsoNormal>Diş macununun nohut tanesini kadar olması yeterli <LI class=MsoNormal>Diş fırçanızı 3 ayda bir değiştirilmeli <LI class=MsoNormal>Diş ipi kullanımı alışkanlık haline getirilmeli <LI class=MsoNormal>Yenilen her yiyecekten sonra ağız çalkalanmalı
• Eğer takma diş kullanıyorsa akşam yatmadan çıkarılmalı, fırçalayıp, her gün değişen tuzlu su içine konulmalı.

SAÇ BAKIMI;

<LI class=MsoNormal>Saçlar gün aşırı yıkanmalı <LI class=MsoNormal>Her gün taranmalı, uzunsa fırçalanmalı
• Hasta yataktan kalkamıyorsa yatakta saç banyosu yaptırılmalı

<LI class=MsoNormal>Hastanın alışkanlıkları göz önüne alarak ( kullandığı şampuan, saç kremi gibi ) saç derisi hırpalanmadan yumuşak hareketlerle, kulak ve gözleri korunarak yıkanmalı
• Saçları kurulanmalı ve taranmalı

KULAK TEMİZLİĞİ;

Kulak yoluna bir şey sokulmamalı, sadece dış kulak ( kıvrımlı kısmı ) temizlenmeli

BURUN TEMİZLİĞİ;

Hafif su çekilerek yapılmalı, hızlı sümkürülmemelidir, kılcal damar kanamalarına yol açabilir.

GENİTAL BÖLGE TEMİZLİĞİ ;

<LI class=MsoNormal>Her hastanın kendine ait komod, sürgü ya da ördeği olmalı <LI class=MsoNormal>Bunların temizliğini önce çamaşır suyu sonra sabunlu su ile yapılmalı ve iyice durulanmalı <LI class=MsoNormal>Genital bölge temizliği komod işlemi sonrası, tuvalet ihtiyacı sonrası , banyoda , yatak banyosunda uygulanmalı <LI class=MsoNormal>Her işlemden önce ve sonra eller su ve sabunla uygun teknikle yıkanmalı <LI class=MsoNormal>Temizliği bayanlarda yukarıdan aşağıya doğru yapılmalı <LI class=MsoNormal>Genital bölge temizlenirken ya da kurulanırken tek hamlede işlem yapılmalı, kir bulaştırmamalı <LI class=MsoNormal>Bölgeyi temiz ve kuru tutulmalı
• Vücuttaki istenmeyen tüyleri uygun şekilde alınmalı

AYAK BAKIMI;

Her gün bir veya birkaç kez yıkayın

Kişi ayak bakımını kendi yapamıyorsa refakati bu işi üstlenmeli

<LI class=MsoNormal>Topuklarda sertleşme varsa 1 saat önceden vazelin sürülmeli
• Düz kesilmeyen tırnaklar; uzayınca tırnak batmasına yol açabileceğinden tırnakları düz ve orta kısalıkta kesilmeli

<LI class=MsoNormal>Ayak yıkama işlemini sabunlama, durulama şeklinde gerçekleştirilmeli <LI class=MsoNormal>Parmak aralarını iyice yıkanmalı ve kurulanmalı <LI class=MsoNormal>Kuru bir cilt yapısı varsa nemlendirici sürülmeli <LI class=MsoNormal>Ayakkabı seçimine dikkat edilmeli, bası yarası yönünden cilt sık aralıklarla kontrol edilmeli
• Ayağın normal şeklini korumak için uygun pozisyonlarda kalması sağlanmalı

DERİ BAKIMI;

1-Deri Bakımı İçin Temizlik Şarttır.

· Gün aşırı banyo yapılmalı

· Banyo sırasında hastanın güvenliği sağlanmalı

· Mahremiyetini korumaya özen gösterilmeli

· Banyo suyu sıcaklığını iyi ayarlanmalı, hastanın vücut ısısı kontrol altında tutulmalı

· Hastanın mümkün olduğu kadar bakıma katılması sağlanmalı

· Banyo yaptırılamayan hastalara her gün yatakta silme banyosu yaptırılmalı

Yatak Banyosu;

<LI class=MsoNormal>Banyo öncesi hastanın boşaltım ihtiyacını giderilmeli <LI class=MsoNormal>Eller uygun yıkama yöntemine göre yıkanmalı <LI class=MsoNormal>Ağız bakımı yapılmalı <LI class=MsoNormal>Eller yıkanmalı <LI class=MsoNormal>Giysilerini çıkarılıp, üzerine banyo örtüsü örtülmeli <LI class=MsoNormal>Temizliği; temizden kirliye, uzaktan yakına doğru yapılmalı <LI class=MsoNormal>Yüzden ( uzak göz; yakın göz, alın, burun, yanaklar ve çene ) başlayarak kollar (uzak kol, yakın kol ) , eller, gövde, bacaklar ve en son genital bölge temizliği yapılmalı <LI class=MsoNormal>Sabunlama, durulama, kurulama sırasını takip edilmeli <LI class=MsoNormal>Yatakta saç banyosu yaptırılmalı
• Banyodan sonra temiz ve kuru kıyafetler giydirilmeli

<LI class=MsoNormal>Yatak çarşaflarını sık değiştirilmeli <LI class=MsoNormal>Cildiniz tahriş olmaması için çarşaflar gergin, kuru ve temiz olmalı
• His duyusu azalmış ya da yok olduğundan yanıktan korunmak için; banyo suyu sıcaklığı iyi ayarlanmalı