Avrupa Konseyi Engellilere '' Sadaka '' Değil '' Hak '' İstiyor...

[Guest DOĞRU YOL]

Avrupa çapında engellilere eşit muamele konusunda düzenlemeler olmasına rağmen, engelliler toplumsal hayata tam olarak katılamıyor. Bu nedenle Avrupa Konseyi, engellilere sadaka değil, hak istiyor…

Avrupa Konseyi, engelliler için daha az sadaka, ama daha fazla hak istiyor. Avrupa İnsan Hakları Komiserliği tarafından hazırlanan bir rapora göre, Türkiye'nin de üyesi olduğu Avrupa Konseyi ülkelerinde 80 ila 120 milyon arasında engelli bulunduğu tahmin ediliyor.

Avrupa İnsan Hakları Komiserliği, bugüne kadar engelliler konusundaki politikaların, engellilerin tedavisi, rehabilitasyonu veya kendilerine yönelik sosyal yardımlar ekseninde tasarlandığını belirtiyor ve "sadaka yaklaşımı" adı verilen bu tutumdan vazgeçilip, engellilerin toplumdaki bireysel haklarının temel alındığı bir yaklaşıma geçilmesini istiyor.

“Muhtaç insanlar olarak görülüyorlar”

Avrupa İnsan Hakları Komiseri Thomas Hammerberg, konu hakkında Strasbourg'da yaptığı açıklamada, engelliler konusundaki mevcut tutumun bu kişileri yardıma muhtaç insanlar olarak

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Engelliler, iş hayatında her zaman şanslı olamıyorgörmekten ibaret olduğunu, bunun da engellilerin vatandaşlık, kültürel, ekonomik ve politik haklarının ihlal edilmesine yol açtığını söyledi.

Özellikle engelli çocukların durumuna dikkat çeken Hammerberg, yeterli altyapı olmadığı için engelli çocukların okullarda sportif ve kültürel etkinliklere katılamamalarına, kreşlere alınmadıklarına, yani dışlandıklarına işaret ediyor.

Engellilerin haklarına ilişkin düzenlemeler

Avrupa İnsan Hakları Komiserliğinin engelliler konusunu bugün gündeme getirmesi bir tesadüf degil. Birleşmis Milletler'in engellilerin haklarıyla ilgili yeni sözleşmesi 3 Mayıs 2008 tarihinde yürürlüğe girdi. Sözleşme şu ana kadar Avrupa'da sadece Avusturya, Hırvatistan, Macaristan, San Marino, Slovenya ve İspanya tarafından onaylandı. Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu diğer 34 Avrupa devleti sözleşmeyi imzalamış olsalar da henüz onaylamış değiller.

Avrupa genelinde engellilerin hakları ve toplumsal yaşama tam olarak katılımlarını sağlamak için Avrupa Konseyi tarafından hazırlanmış ve 2006-2015 dönemini kapsayan bir eylem planı bulunuyor.

Avrupa Birliği cephesinde ise iş dünyasında engellilere eşit muamele konusunda 2000 yılında hazırlanmış bir yönerge mevcut. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin de engellilerin hakları konusunda net denilebilecek bir içtihatı bulunuyor.

“Sorun zihniyette”

Buna rağmen, uzmanlara göre sorun daha derinlerde. Avrupa Konseyi'nin bu konudaki uzmanı Angela Garabagiu, konunun yoksullukla ilgisi olmadığını, toplumun engellileri nasıl gördüğünün sorgulanması gerektigini söylüyor.

Garabagiu, “Aslında sorun yoksullukta değil, tutumda. Bu insanları nasıl gördügünüzde. Engellileri nasıl algıladığınızda.

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Almanya'da engelli çocuklara eğitim veren bir okulOnları, büyük ölçüde topluma bir yük olarak mı, yoksa herkes gibi yaşam hakkında görüşleri olan bir avantaj olarak mı gördüğünüzde. Önemli olan nokta budur. Engelli insanlar kütüphanelere gidebilir. Bu birçok ülkede mümkün. Ancak sorun tutumda. Engellilerin yetenekleri olan insanlar olarak görülmesinde” diyor.

Araştırmalar ne diyor?

Avrupa Konseyi araştırmalarına göre, engelliler toplumsal yaşamın birçok alanında ayrımcılığa maruz kalıyor. Çok sayıda engelli çocuk okullara alınmıyor. Durum iş piyasasında da pek iç açıcı değil. Avrupa'da 16-64 yaş grubundakilerin iş bulma şansı yüzde 66 iken, bu oran engellilerde yüzde 47.

Avrupa'da insanların yaklaşık yüzde 80'i de eşit eğitim düzeyine sahip iki kişiden engelli olanının iş bulma şansının daha az olduğunu düşünüyor. Araştırmalar, engelli kadınlarin, engelli olmayanlara oranla daha az maaş aldıklarını ve yönetici konumuna getirilme şanslarının daha az olduğunu da göstermekte.

Avrupa Konseyi, tüm bu verilerden yola çıkarak, devletlerden engelliler konusunda Birleşmiş Milletler ve Avrupa standartlarında önlemler almalarını istiyor. Bu önlemere örnek olarak, öncelikle kamuya ait binaların engellilerin de kullanabileceği şekilde düzenlenmesi gösteriliyor. Avrupa Konseyi, Dünya Bankası araştırmasını temel alarak, bir binanın engellilere uygun olarak düzenlenmesinin o binanın maliyetinin ortalama yüzde 1'ine eşit olduğunu belirtiyor.

Kayhan Karaca / Strasbourg

[Can Sengul 149]

Türkiye ye biraz zor gelir avrupada bile öyleyse türkiye de engelliyi dilenci yerine koyarlar

[Berrin 21]

Tamamiyle katılıyorum sana can.